Powstaniec bez tożsamości
Historia powstańca bez tożsamości jest niezwykle interesująca choć smutna i tragiczna zarazem. Dzięki wspomnieniom rodzinny możemy dziś poznać ciekawy epizod Powstania Wielkopolskiego oraz przywrócić pamięć o jednym z oddanych sprawie niepodległości powstańców ? Franciszku Klejnowskim. Urodził się 23 listopada 1898 roku, żył zaledwie 21 lat i zginął śmiercią tragiczną tuż przed podpisaniem traktatu pokojowego kończącego I wojnę światową, co nastąpiło 28 czerwca 1919 roku. Zginął dokładnie 22 czerwca 1919 roku. Był czwartym z dziewięciorga dzieci Andrzeja Klejnowskiego i Salomei z domu Grobelskiej. Urodził się w rodzinie chłopskiej w Popowicach pod Inowrocławiem. Jako młody chłopak w wieku poborowym wcielony został do armii pruskiej. W grudniu 1918 roku w czasie przepustki podjął decyzję o dezercji by wspólnie ze starszym bratem Antonim walczyć o wyzwolenie Kujaw i Inowrocławia. Obaj brali udział w bitwie o Inowrocław. Obydwaj zostali później żołnierzami najpierw 1 Pułku Grenadierów Kujawskich, a potem 5 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Pamięć rodzinna ma jednak w tym zakresie sporo luk i dopiero sam moment tragicznej śmierci został zapamiętany szczegółowo. 22 czerwca 1919 roku grupa powstańców nielegalnie, bez żadnego rozkazu zwierzchników wybrała się rowerami do miejscowości Wielowieś pod Gniewkowem. Uzbrojeni w granaty i broń palną postanowili zaatakować znajdujący się w budynku szkoły punkt straży granicznej. Przez otwarte okna wrzucili granaty, które miały zniszczyć placówkę. Jeden z granatów został odrzucony i wybuchając zranił Klejnowskiego. Atakujący powstańcy zostali zmuszeni do wycofania się. Koledzy Franciszka o nazwiskach Krysztoforski i Szulczyk nieśli rannego i donieśli go w pobliże pałacu w Kaczkowie. Pościg niemiecki był coraz bliżej. Franciszek zaczął się ostrzeliwać na polu przy siewniku żeby odwrócić uwagę od wycofujących się kolegów. Niemcy otoczyli rannego i zadźgali go bagnetami, kolegom udało się uciec ratując życie. Ciało poległego powstańca udało się odzyskać rodzinie w drodze wymiany za niemieckiego jeńca. Owinięte w brezent zwłoki zostały następnie przywiezione do kapliczki lazaretu obok kościoła pw. św. Barbary i Maurycego w Inowrocławiu. Rodzice, Andrzej i Salomea Klejnowscy przyszli zidentyfikować syna, miał 33 rany kłute po bagnetach. Jeden z polskich oficerów miał pretensje do rodziców o to, że żołnierze podjęli działania samowolnie, bez rozkazu dowódcy. Wstrząśnięci widokiem ciała i obawą o pozostałe dzieci, rodzice zabronili podawania okoliczności śmierci i publikowania nazwiska zmarłego. Franciszek Klejnowski został pochowany 25 czerwca 1919 r. wraz z innymi powstańcami w mogile obok kościoła Imienia Najświętszej Maryi Panny ?Ruina? w Inowrocławiu. W tym momencie w powstańczej mogile znajdowało się prawdopodobnie 36 poległych. Nasz bohater był zatem 37 NN. Listy tej nie należy mylić z ogólną listą poległych powstańców w Inowrocławiu, ponieważ nie wszyscy oni zostali złożeni w mogile przy kościele. Obecnie po wielu latach od tych tragicznych wydarzeń rodzina chciałaby przywrócić Franciszkowi Klejnowskiemu tożsamość i na stałe wpisać jego imię na listę poległych, którzy zginęli za wolność Polski w 1919 r.
O samym pogrzebie można było dowiedzieć się z nekrologów, które zamieściła rodzina i przyjaciele ? powstańcy w Dzienniku Kujawskim.
Nekrolog z 25 czerwca 1919 r.
?W niedzielę 22 czerwca poległ pod Gniewkowem, w walce o wolność swojej ojczyzny, dobity bagnetami przez ?Grenzschutz? nasz ukochany syn, brat, wujek i siostrzeniec
Franciszek Klejnowski
w 21 roku życia.
Pogrzeb odbędzie się w środę, dnia 25, o godz. 3 po południu z tut. lazaretu garnizonowego przy ulicy Pakoskiej.
O czem donosi pogrążona w smutku rodzina.
Popowice, Żabno, Batkowo, Rycerzewko
Dnia 24 czerwca 1919.?
?Drugi nekrolog złożył 26 czerwca
Ludwig Grześkowiak kapral
w imieniu III sekcji, III plutonu, II kompani.?
Error: the communication with Picasa Web Albums didn’t go as expected. Here’s what Picasa Web Albums said:
404. That’s an error.
The requested URL /data/feed/api/user/106232612795666801638/album/powstaniec2016?kind=photo was not found on this server. That’s all we know.
